Najdokładniejszy pomiar odległości do LMC
Wielki Obłok Magellana jest najlepiej poznanym obiektem południowego nieba. Aż trudno uwierzyć, że dopiero trzy lata temu astronomowie określili odległość do tej galaktyki z dokładnością na poziomie 2%.

Widok Drogi Mlecznej po kolizji z Andromedą
Astronomowie z NASA ogłosili, że są w stanie z dużą dokładnością przewidzieć, jak kosmiczna kolizja Drogi Mlecznej z Andromedą może wpłynąć nie tylko na samą Galaktykę, ale i na nasz Układ Słoneczny.

       Zakończył się Toruński Zlot Miłośników Astronomii 2011! W rodzinnym mieście Mikołaja Kopernika przez cztery dni trwało święto astronomii. Pomimo tego, że druga edycja zlotu została wydłużona o jeden dzień, wszyscy czuli ogromny niedosyt, ponieważ cała impreza minęła w ich odczuciu w mgnieniu oka.

       Zlot był świetną okazją do poznania wielu osób o tych samych zainteresowaniach i nawiązania nowych znajomości, pogłębienia swojej pasji, zdobycia dodatkowej wiedzy oraz podziwiania piękna i majestatu rozgwieżdżonego nieba. Mamy nadzieję, iż impreza pozostawi w pamięci uczestników niezatarte wspomnienia i zachęci do dalszego zgłębiania tajemnic Wszechświata.

---

4 sierpnia, czwartek

       Dla organizatorów dzień rozpoczął się bardzo pracowicie. Przewiezienie wszystkich niezbędnych rzeczy samochodem osobowym wymagało przemyślenia i rozplanowania. Po przewiezieniu wszystkich rzeczy i chwili odpoczynku zaczęliśmy przygotowywać salę konferencyjną, jadalnię oraz scenę na głównej polanie Barbarki, jeszcze z pewnym niedowierzaniem, że otwarcie nastąpi dzisiaj. Cały czas ta data wydawała się taka odległa, a tymczasem już za kilka godzin rozpoczęcie. Już około godziny 14:00 pojawił się pierwszy zlotowicz. Do godziny 17:00 zjechała już ok. połowa gości, pojawili się również wykładowcy. Koordynatorzy dopinali wszystkie szczegóły patrząc z coraz większym niepokojem na zegarek. W międzyczasie dostawaliśmy kolejne telefony o problemach z dojazdem i możliwym spóźnieniu. Postanowiliśmy przesunąć nieco inaugurację zlotu z początkowo planowanej godziny 18:00 na 18:40 - końcu to impreza o charakterze ogólnopolskim i niektórzy uczestnicy mieli do przebycia kawał Polski, szczególnie uczestnicy z odległego południa kraju.

       Do tego czasu zjechali już praktycznie wszyscy goście. Wszyscy zasiedliśmy w sali konferencyjnej na Barbarce. Czuło się podekscytowanie wśród przybyłych gości. Zapadła cisza, którą przerwało włączenie filmowej zapowiedzi zlotu, przedstawiającej atrakcje zlotu oraz sponsorów i patronów tegorocznej edycji imprezy. Po obejrzeniu zapowiedzi pojawiły się gromkie brawa dla organizatorów.

       Następnie koordynatorzy przywitali się z uczestnikami i nastąpiło oficjalne otwarcie Toruńskiego Zlotu Miłośników Astronomii 2011. Szczególnie ucieszył ich widok osób biorących ponownie udział w zlocie. Po przywitaniu uczestników przyszedł czas na zapowiedzenie pierwszego gościa - p. prof. dr hab. Romualda Tylendy z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN w Toruniu, który poprowadził wykład inauguracyjny pt. "V1309 Scorpii: tragiczny koniec układu podwójnego i narodziny nowej gwiazdy". Zaraz po nim wystąpił p. dr hab. Jarosław Dyks z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN w Toruniu, który poprowadził wykład pt. "Panopticum zaćmień". Trzeci wykład poprowadził p. dr Marcin Hajduk z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN w Toruniu, przybliżając miłośnikom tajemnice mgławic planetarnych będących bardzo wdzięcznymi obiektami obserwacji miłośniczych.

       Po zakończeniu części wykładowej uczestnicy udali się na obiadokolację. Zaraz po niej zlotowicze przygotowali swoje teleskopy i zanieśli je na polanę. Od godziny 22:30 rozpoczęły się pierwsze obserwacje nieba. Wszyscy chcieli wykorzystać czwartkową noc maksymalnie, ponieważ prognozy pogody na kolejne noce były kiepskie. Obserwacjom towarzyszyła nastrojowa muzyka.

       Już po chwili wśród uczestników zlotu wytworzyła się niesamowita atmosfera. Bardziej doświadczeni obserwatorzy pokazywali laserami letnie konstelacje oraz przybliżone położenia ciekawszych obiektów astronomicznych, które następnie oglądali przez teleskopy. Wszyscy wymieniali się swoimi doświadczeniami w obserwacjach oraz własnym sprzętem w celu przeprowadzenia testów. Nocne obserwacje rozpoczęły również proces integracji uczestników. Większość obserwatorów wytrwała do samego świtu. To była owocna i pełna pozytywnych wrażeń oraz gestów noc.

5 sierpnia, piątek

       Po udanej nocy obserwacyjnej nastał ciężki poranek. Po śniadaniu o godz. 10:00 uczestnicy udali się ponownie do sali konferencyjnej na wykład p. inż. Tomasza Dobrowolskiego pt. "Technika radiowa dla amatorów astronomii". Po wykładzie przyszedł czas na dłuższą przerwę, podczas której miłośnicy udali się do jadalni w Gościńcu na Barbarce i przygotowali swoje laptopy do zajęć komputerowych.

       Prowadzący warsztaty, p. lic. Marcin Gładkowski z portalu AstroVisioN.pl, rozpoczął zajęcia od wprowadzenia teoretycznego związanego z fizyką ośrodka międzygwiazdowego. Po części teoretycznej miłośnicy uruchomili program Dech i zapoznali się z jego najważniejszymi funkcjami. Prowadzący przeprowadził wycieczkę po najciekawszych liniach widmowych, zarówno gwiazdowych jak i międzygwiazdowych na widmach typu echelle. Następnie miłośnicy z pomocą prowadzącego wykonali pomiary szerokości równoważnych i gęstości kolumnowych kilku linii międzygwiazdowych oraz dokonali porównania ich w skali prędkości radialnych, aby wyodrębnić składniki pochodzące z tego samego obłoku międzygwiazdowego. Uczestnicy warsztatów mogli poczuć się jak prawdziwi astronomowie, badając widma z kilkumetrowych teleskopów. W trakcie przerwy w zajęciach miłośnicy mieli okazję udzielić wywiadu dla Polskiego Radia Pomorza i Kujaw i opowiedzieć o swojej pasji. Po zakończeniu warsztatów zlotowicze mieli czas wolny. Prowadzącego warsztaty bardzo ucieszył fakt, że zebrała się grupa osób chcących kontynuować badania i znaleźć odpowiedź na nurtujące ich pytania. W przyszłorocznej edycji zlotu organizatorzy z pewnością ponownie zrealizują warsztaty komputerowe, być może z tej samej tematyki lub też miłośnicy sami wybiorą najciekawszą ich zdaniem tematykę badań z proponowanej listy np. poprzez wcześniej przygotowaną internetową sondę. W trakcie czasu wolnego została także przeprowadzona próba generalna przed sobotnią imprezą dla mieszkanców Torunia.

       O godz. 18:00 pasjonaci zebrali się przy wspólnym ognisku w ramach imprezy integracyjnej. Wszyscy potrzebowali dłuższej chwili relaksu i rozrywki. W trakcie imprezy integracyjnej panowało lekkie podenerwowanie spowodowane zbliżającym się konkursem wiedzy astronomicznej. Już po zachodzie Słońca w końcu rozpoczęła się emocjonująca rywalizacja do której przystąpiło 15 uczestników zlotu. Rywalizację urozmaicały żarty dopingujących osób doprowadzające wszystkich chwilami do łez. W drodze konkursu wyłoniono 5 najlepszych osób, jednak organizatorzy postanowili zaczekać z ogłoszeniem wyników i wręczeniem nagród do niedzieli. Oprócz nagród rzeczowych koordynatorzy przygotowali dla laureatów konkursu wiedzy astronomicznej wycieczkę do Centrum Astronomii UMK w Piwnicach na nocne obserwacje z prawdziwym astronomem na największym w kraju 90 cm teleskopie Schmidta-Cassegraina oraz 60 cm teleskopie Cassegraina. Nocne obserwacje pomogli przeprowadzić doktoranci p. mgr Ernest Świerczyński oraz p. mgr Tomasz Brożek. Niebo wyraźnie się wypogadzało, co dawało nadzieję na udane obserwacje, przynajmiej w pierwszej części nocy. Obserwacje jednak nie trwały długo - udało się zrobić zaledwie kilka ekspozycji na każdym z teleskopów po czym niebo zasnuły chmury - znacznie wcześniej niż się tego spodziewaliśmy. W oczekiwaniu na ewentualną dziurę w chmurach miłośnicy zapoznali się ze szczegółami obsługi teleskopów i sprzętu. Obserwacje stały się unikalną okazją do poznania pracy astronomów "od kuchni".

       W międzyczasie na Barbarce pozostali uczestnicy zlotu pomagali p. inż. Tomaszowi Dobrowolskiemu w montażu sprzętu do radiowych obserwacji meteorów. Co ciekawy całe oprzyrządowanie składało się z urządzeń dostępnych w każdym gospodarstwie domowym. Sprzęt pozostawiono na noc.

6 sierpnia, sobota

       Choć piątkowa noc skończyła się dość szybko w sensie astronomicznym, to pod względem towarzyskim trwała dość długo. Co ciekawe w nocy udało się zarerejestrować co najmiej dwa przeloty meteorów - nagrania z przelotami można łatwo odnaleźć na stronie zlotu.

       Sobotni poranek prezentował sie bardzo słonecznie. Po śniadaniu ok. godz. 9:30 miłośnicy udali się na parking do podstawionego autobusu, który zawiózł wszystkich do Centrum Astronomii UMK w Piwnicach. Gdy tylko w oddali stała się widoczna antena radioteleskopu, wśród adeptów astronomii zapanowało poruszenie. Następnie wszyscy udaliśmy się do sali konferencyjnej znajdującej się w Katedrze Radioastronomii, gdzie o godzinie 10:00 zaczęła się kolejna seria wykładów. Piewszy wykład poprowadził mgr Grzegorz Nowak z Centrum Astronomii UMK w Piwnicach pt. "Podstawy spektroskopii gwiazdowej". Kolejną bardzo ciekawą prelekcję poprowadził dr hab. Boudewijn Roukema z Centrum Astronomii UMK w Piwnicach pt. "Kształt Wszechświata". Największą uwagę miłośników zwrócił ostatni wykład poprowadzony przez p. dr hab. Andrzeja Mareckiego z Centrum Astronomii UMK w Toruniu pt. "Pierwsze galaktyki".

       Po wykładach wszyscy uczestnicy udali się na polanę z widokiem na radioteleskop i wykonaliśmy pamiątkową fotografię. Zaraz potem przyszedł czas na zwiedzanie placówki. Po podzieleniu się na dwie grupy, pierwsza z nich została w części radioastronomicznej po której oprowadzał p. mgr Sebastian Soberski, a druga grupa udała się na zwiedzanie części optycznej obserwatorium po której oprowadzali p. mgr Tomasz Brożek oraz p. lic. Marcin Gładkowski. Później dokonaliśmy zamiany. W części optycznej wycieczka zaczęła się od otworzenia kopuły z teleskopem słonecznym i obserwacji plam słonecznych. Następnie zostały udostępnione wszystkie kopuły z teleskopami wraz z zabytkowym instrumentem Drapera. Podczas wycieczki miłośnicy nauczyli sie sterować teleskopami oraz poznali problematykę obserwacji astronomicznych. Oczywiście najwięcej emocji wywołały największy w kraju radioteleskop oraz teleskop optyczny.

       Po blisko czterogodzinnej wycieczce wszyscy wrócili autobusem na Barbarkę. Po powrocie uczestnicy zjedli obiad i mieli trochę wolnego czasu. Wkrótce zaczęły się przygotowania do imprezy publicznej, w których bardzo ochoczo pomagali również sami uczestnicy.

       Chwilę po godzinie 19:30 zaczęła się impreza publiczna dla mieszkańców Torunia. Prowadzący imprezę powitali przybyłych gości i przedstawili program imprezy. Pierwszą atrakcją była plenerowa prelekcja p. Jacka Drążkowskiego pt. "Astronomia i muzyka". Pan Jacek jest autorem cyklicznych felietonów poświęconych tej tematyce, ukazujących się na łamach czasopisma "Urania - Postępy Astronomii". Tuż po niej zaczął się koncert muzyki elektronicznej pt. "Niebo Heweliusza" w wykonaniu p. Sławomira Jędraszka. Podczas koncertu została zaprezentowana animacja przedstawiająca sylwetkę oraz najważniejsze dzieła gdańskiego astronoma Jana Heweliusza z okazji 400. rocznicy jego urodzin. Animację wykonał p. Stanisław Rokita z toruńskiego Planetarium. Koncert spotkał się z dużym uznaniem i p. Sławomir otrzymał po koncercie gromkie brawa.

       Już na początku imprezy publicznej pojawiły się także teleskopy należące do uczestników zlotu. Niemal od razu wokół każdego teleskopu zgromadziła się grupa osób czekających z niecierpliwością na nocne obserwacje. Każdy obserwator był zalewany mnóstwem pytań, czasami dość zaskakującymi związanymi choćby z relatywistyką. Zdecydowanym hitem imprezy publicznej były obserwacje 40 cm teleskopem Newtona, który przywieźli Panowie z firmy Astro-partner. Uczestnicy zlotu zostali również obdarowani bardzo praktycznymi czapeczkami wyposażonymi w czerwone diody. Już po koncercie muzyki elektronicznej ok. godz 21:30, p. Stanisław Rokita z toruńskiego Planetarium poprowadził wycieczkę po najciekawszych konstelacjach nieba letniego, skupiając się na gwiazdozbiorach heweliuszowych. Niebo spowijały gdzieniegdzie wysokie chmury, jednak sytuacja poprawiała się z każdą minutą. Uczestnicy zlotu pokazywali omawiane konstelacje i obiekty najpierw wskaźnikami laserowymi, a potem przez własne teleskopy. Najwytrwalsi torunianie pozostali z nami do północy. Organizatorzy zapewnili powrót uczestnikom imprezy podstawionymi autobusami.

       Po imprezie publicznej niebo całkowicie się wypogodziło i trwały dalsze obserwacje nieba, aż do świtu. To była najlepsza zlotowa noc obserwacyjna, ponieważ seeing był zdecydowanie lepszy niż podczas czwartkowych obserwacji. Bardzo pięknie prezentował się zwłaszcza Jowisz w 40 cm teleskopie.

7 sierpnia, niedziela

       To już ostatni, ale również bardzo bogaty w atrakcje dzień zlotu. Niestety duża część uczestników musiała już wyjechać. Tradycyjnie po śniadaniu o godz. 9:30 uczestnicy zlotu udali się na parking, gdzie czekał na nich podstawiony autobus, ktory zabrał wszystkich na toruńską starówkę. O godz. 10:30 rozpoczął się prywatny seans w toruńskim Planetarium pt. "Lato pod gwiazdami", przygotowany specjalnie dla miłośników astronomii przez pracowników placówki. Po seansie w Planetarium adepci astronomii przeszli do sali toruńskiego Orbitarium i zagłębili się w świat nauki.

       Po zabawie z prawami fizyki zlotowicze mieli czas wolny. Następnie o godz. 13:30 spotkaliśmy się pod pomnikiem Mikołaja Kopernika i zrobiliśmy pamiątkową fotografię. O godz. 14:00 odwiedziliśmy dom Mikołaja Kopernika. Rolę przewodnika pełnił kierownik placówki p. Michał Kłosiński. Po zakończeniu zwiedzania wszyscy spotkaliśmy się na dziedzińcu Domu Kopernika i nadszedł czas na zakończenie zlotu. Koordynatorzy przedstawili wyniki konkursu wiedzy astronomicznej i wręczyli nagrody laureatom - zwycięzca konkursu odebrał nagrodę już wcześniej, ponieważ nie mógł być już obecny podczas wręczania nagród. Serdecznie gratulujemy! Po wręczeniu nagród organizatorzy podziękowali wszystkim za udział w zlocie. Niektórzy uczestnicy wrócili na Barbarkę aby się spakować.

       Co ciekawe, podobnie jak rok temu, już po wyjechaniu wszystkich uczestników pogoda załamała się na kilka dni. Przed zlotem nie było lepiej. Z trzech nocy zlotowych, trafiliśmy na dwie piękne i bezchmurne noce, które były niezwykłym uśmiechem losu.

       Podczas zlotu swoją obecnością zaszczycił nas również prezes Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii p. dr Henryk Brancewicz, który uczestniczył w sesjach wykładowych oraz imprezie integracyjnej. To była niezwykła okazja do przedstawienia naszej wizji popularyzacji astronomii i wymienienia poglądów.

Lista laureatów konkursu wiedzy astronomicznej:

• I miejsce - p. Piotr Prochowicz
  
• II miejsce - p. Satya Cicirko
  
• III miejsce - p. Łukasz Rogiński
  
• IV miejsce - p. Przemysław Jurczyk
  
• V miejsce - p. Michał Lewandowski
  

Podziękowania!

       Chcielibyśmy podziękować wszystkim, którzy włożyli swój wkład w organizację drugiej edycji Toruńskiego Zlotu Miłośników Astronomii: sponsorom, patronom oraz wykładowcom. Dziękujemy również uczestnikom zlotu za wszelką pomoc przy realizacji wszystkich punktów programu - w szczególności imprezy publicznej.

       Wspaniała atmosfera i życzliwość uczestników sprawiła, iż czujemy motywację i ogromny zapał do zorganizowania kolejnej, trzeciej edycji Toruńskiego Zlotu Miłośników Astronomii. To dla Was pragniemy kontynuować dzieło zapoczątkowane w 2010 roku.

       Informujemy również, iż 3 edycja Toruńskiego Zlotu Miłośników Astronomii odbędzie się w dniach 16-19 sierpnia 2012 roku.

Dziękujemy i Pozdrawiamy!
Koordynatorzy TZMA2011

---

Fotoreportaż

       Poniżej przedstawiamy krótką relację fotograficzną ze zlotu, która z pewnością odda atmosferę oraz przebieg imprezy.

Źródło: tzma2011.pl
Fotografie: Marcin Gładkowski, Jarosław Suchocki, Agnieszka Fałkowska, Andrzej Rzemieniak, Marek Maciaszczyk, Anna Maciaszczyk, Michał Nynek, Janusz Zaparty
Opracowanie: Marcin Gładkowski

• Toruński Zlot Miłośników Astronomii 2012 tuż tuż!
• Toruński Zlot Miłośników Astronomii 2014 tuż tuż!
• Relacja z obserwacji na toruńskiej Barbarce
• TZMA 2015 - Program wykładów i warsztatów
• Toruński Zlot Miłośników Astronomii 2017

Komentarze użytkowników

Napisz komentarz

Odpowiedz na pytanie zadane w sondzie.

Za co lubicie AVN? Wiadomości
Artykuły popularnonaukowe
TZMA
Grafikę serwisu
Pokazy nieba

Ostatnio pisaliście: