Gromady otwarte gwiazd
6 Maj 2005r. w Droga Mleczna napisał/a Marcin SzulcPrzykładem gromady otwartej gwiazd jest znane ugrupowanie w gwiazdozbiorze Byka (Taurus), noszące nazwę Plejad.
Przykładem gromady otwartej gwiazd jest znane ugrupowanie w gwiazdozbiorze Byka (Taurus), noszące nazwę Plejad. Gołym okiem łatwo dostrzegamy w Plejadach 6 gwiazd, a osoby obdarzone szczególnie bystrym wzrokiem dostrzec ich mogą o kilka więcej. Przez lunetę dostrzegamy w Plejadach ponad 100 gwiazd. Dotychczas stwierdzono przynależność około 120 gwiazd do tej gromady, według jednak oceny Trumplera w skład Plejad wchodzi przypuszczalnie od 300 do 500 gwiazd. Inną gromadą otwartą gwiazd, widoczną gołym okiem są Hiady, położone również w gwiazdozbiorze byka niedaleko najjaśniejszej gwiazdy tego gwiazdozbioru Aldebarana (a Tauri), która jednak do Hiad nie należy. Interesującą gromadą otwartą jest podwójna gromada w Perseuszu, nosząca nazwę h i y Persei. Gołym okiem widzimy łatwo obie gromady jako dwie jasne plamki na tle Drogi Mlecznej. Ta podwójna gromada odległa jest od nas o 2000 parseków, każda zaś z nich liczy około 300 gwiazd, przy czym wśród gwiazd jaśniejszych od 13m większość należy do klasy widmowej B.
Na fotografiach wykrywamy wiele gromad otwartych, których znamy około 1000. Ocenia się wszakże, że w całym układzie Drogi Mlecznej może być ich kilkanaście tysięcy. Najistotniejsze znaczenie w badaniach gromad otwartych ma wyznaczanie wielkości gwiazdowych i wskaźników barwy gwiazd wchodzących w skład gromad. Obserwacje te stanowią podstawę do opracowywania dla poszczególnych gromad gwiazd wykresów Hertzsprunga - Russela, na których umieszczamy wielkości gwiazdowe w zależności od wskaĽnika barwy. Tego rodzaju wykresy oparte są przeważnie na obserwacjach fotoelektrycznych, dając np. zależność wielkości V od wskaĽników barwy B - V. Badania fotometryczne gromad otwartych dały możliwość R. J. Tumplerowi stwierdzenia obserwacyjnie istnienia ekstynkcji międzygwiazdowej.
Wykresy H-R wyznaczone dla poszczególnych gromad otwartych dają możność, przez porównanie ich z analogicznymi wykresami dla gwiazd z sąsiedztwa Słońca, obliczania modułu odległości m - M gromad, a więc i samej odległości. W tego rodzaju obliczeniach należy uwzględnić oczywiście ekstynkcję międzygwiazdową. Obliczone w ten sposób odległości znanych gromad zawarte są w granicach od 40 parseków (Hiady) do przeszło 2000 parseków (h i y Persei), zaś średnice ich są oceniane od 1,5 do 15 parseków, przy czym większość gromad ma średnice od 2 do 6 parseków.
Gromady otwarte można podzielić na trzy zasadnicze typy, odpowiednio do charakteru wykresów H-R. Do pierwszego typu należą gromady, u których wszystkie gwiazdy należą do głównego ciągu, np. Plejady. Do drugiego typu zalicza się gromady zawierające nieliczne gwiazdy położone na gałęzi olbrzymów, z przeważającą liczbą gwiazd znajdujących się na ciągu głównym. Trzeci zaś typ stanowią gromady otwarte, w których większość jasnych gwiazd są to czerwone lub żółte olbrzymy, a słabsze gwiazdy leżą na ciągu głównym. Podział ten charakteryzuje wiek gromad. Gromady otwarte typu pierwszego uważane są za najmłodsze, a gromady trzeciego typu - za najstarsze.
Referencje:
Eugeniusz Rybka: "Astronomia Ogólna" wyd. VI
Na fotografiach wykrywamy wiele gromad otwartych, których znamy około 1000. Ocenia się wszakże, że w całym układzie Drogi Mlecznej może być ich kilkanaście tysięcy. Najistotniejsze znaczenie w badaniach gromad otwartych ma wyznaczanie wielkości gwiazdowych i wskaźników barwy gwiazd wchodzących w skład gromad. Obserwacje te stanowią podstawę do opracowywania dla poszczególnych gromad gwiazd wykresów Hertzsprunga - Russela, na których umieszczamy wielkości gwiazdowe w zależności od wskaĽnika barwy. Tego rodzaju wykresy oparte są przeważnie na obserwacjach fotoelektrycznych, dając np. zależność wielkości V od wskaĽników barwy B - V. Badania fotometryczne gromad otwartych dały możliwość R. J. Tumplerowi stwierdzenia obserwacyjnie istnienia ekstynkcji międzygwiazdowej.
Wykresy H-R wyznaczone dla poszczególnych gromad otwartych dają możność, przez porównanie ich z analogicznymi wykresami dla gwiazd z sąsiedztwa Słońca, obliczania modułu odległości m - M gromad, a więc i samej odległości. W tego rodzaju obliczeniach należy uwzględnić oczywiście ekstynkcję międzygwiazdową. Obliczone w ten sposób odległości znanych gromad zawarte są w granicach od 40 parseków (Hiady) do przeszło 2000 parseków (h i y Persei), zaś średnice ich są oceniane od 1,5 do 15 parseków, przy czym większość gromad ma średnice od 2 do 6 parseków.
Gromady otwarte można podzielić na trzy zasadnicze typy, odpowiednio do charakteru wykresów H-R. Do pierwszego typu należą gromady, u których wszystkie gwiazdy należą do głównego ciągu, np. Plejady. Do drugiego typu zalicza się gromady zawierające nieliczne gwiazdy położone na gałęzi olbrzymów, z przeważającą liczbą gwiazd znajdujących się na ciągu głównym. Trzeci zaś typ stanowią gromady otwarte, w których większość jasnych gwiazd są to czerwone lub żółte olbrzymy, a słabsze gwiazdy leżą na ciągu głównym. Podział ten charakteryzuje wiek gromad. Gromady otwarte typu pierwszego uważane są za najmłodsze, a gromady trzeciego typu - za najstarsze.
Referencje:
Eugeniusz Rybka: "Astronomia Ogólna" wyd. VI
Komentarze użytkowników
( DODAJ SWÓJ )
Nikt jeszcze nie napisał komentarza do tego materiału.Napisz komentarz
Odpowiedz na pytanie zadane w sondzie.
Zjawiska oraz wydarzenia w nadchodzącym miesiącu.
Zagłosuj lub zgłoś swoją stronę.
Ostatnio pisaliście:
Twoje Imię
28.03.2023, 04:43