Obserwacje wstępne
1 Lis 2005r. w
Amatorska Radioastronomia napisał/a
Marcin Gładkowski
Ze względu na znaczną siłę sygnału, a w związku z tym mniejsze wymagania stawiane sprzętowi, w początkowej fazie powinny być przeprowadzane obserwacje Słońca i Jowisza, a w zakresie wyższych częstotliwości także Księżyca.
Ze względu na znaczną siłę sygnału, a w związku z tym mniejsze wymagania stawiane sprzętowi, w początkowej fazie powinny być przeprowadzane obserwacje Słońca i Jowisza, a w zakresie wyższych częstotliwości także Księżyca.
Mimo stosunkowo niedużej, jak na warunki kosmiczne, odległości tych ciał niebieskich od Ziemi i prowadzonych systematycznie badań, ciągle jeszcze nie wiemy wszystkiego o zachodzących tam zjawiskach. Amatorzy mają więc tu szerokie pole do działania i obserwacji i być może ich badania pozwolą na wykrycie interesujących efektów i zjawisk. Profesjonalnie prowadzone badania koncentrują się przeważnie w zakresach częstotliwości, które na podstawie rozważań teoretycznych lub dotychczasowej praktyki pozwalają spodziewać się najlepszych rezultatów. Jest to zrozumiałe, jeśli się weźmie pod uwagę wysokie koszty takich badań. Polem działania dla amatorów może być więc obserwacja ciał niebieskich w różnych nietypowych zakresach częstotliwości. Interesujące mogą być też porównania przebiegu sygnałów o różnych częstotliwościach i polaryzacjach fali.
Dla ułatwienia wyboru częstotliwości obserwacji przytaczam tutaj wzory pozwalające na obliczenie natężenia promieniowania słonecznego w kilku zakresach w zależności od natężenia strumienia w zakresie 2800 MHz. Wzory te słuszne są jedynie w przypadku spokojnego słońca:
- I144 = -0,00037689 F2 + 0,162242 F - 6,02015
- I432 = 0,0324167 F + 0,790833
- I1296 = 0,010417 F - 0,04916
gdzie:
I - strumień promieniowania słonecznego w danym zakresie (w MHz),
F - strumień zakresie 2800 MHz.
Oczywiście dla zauważenia interesujących zjawisk czy prawidłowości konieczne będzie prowadzenie obserwacji przez dłuższy okres czasu i zebranie odpowiedniego materiału porównawczego.
Przed przystąpieniem do regularnych obserwacji należy jednak zdobyć trochę doświadczeń. Pierwsze nasłuchy powinny mieć na celu stwierdzenie przydatności posiadanego sprzętu. Mogą to być zwykłe obserwacje przejścia Słońca lub Jowisza przez wiązkę anteny. W pierwszej fazie, a często i w czasie bardziej zaawansowanych obserwacji antena powinna być ustawiona na stałe w kierunku południowym, tzn. wycelowana w południk niebieski. Jej kąt wzniesienia może być też na razie stały, zwłaszcza jeżeli obserwowane ciało niebieskie zmienia tylko nieznacznie swoją wysokość przejścia przez południk i znajduje się we wiązce odbiorczej anteny. Warunek ten nie musi być spełniony stale, a jedynie w okresie przeprowadzania obserwacji. Dla większych zmian wysokości przejścia konieczna jest regulacja położenia anteny w pionie (zmiana kąta elewacji).
Południkowa orientacja anteny jest rozwiązaniem tańszym, a poza tym ułatwia orientację i obliczenia czasu obserwacji pożądanego ciała niebieskiego. Zysk antenowy może wynosić początkowo od 10 dB do 15 dB, co pozwala na zastosowanie anten wykorzystywanych do łączności amatorskich. W niższych zakresach UKF mogą być stosowane kilkunastoelementowe anteny Yagi, w wyższych - także anteny spiralne, a w zakresach mikrofalowych - anteny paraboliczne. W zależności od rodzaju obserwacji szerokości wiązki mogą wynosić od ok. 20 stopni do kilku stopni. W przypadku użycia anten spiralnych korzystne jest zastosowanie zestawów anten spolaryzowanych lewo i prawoskrętnie i przełączanych za pomocą przełącznika.
Referencje:
Krzysztof Dąbrowski: "Nie tylko fonia i CW - Poradnik dla krótkofalowców" - OE1KDA
Twoje Imię
25.02.2021, 12:25