Drogowskazy nieba północnego
20 Maj 2006r. w
Początki Obserwacji napisał/a
Michał Kościuszko
Mieszkańcy półkuli północnej nie są w stanie zobaczyć wszystkich gwiazdozbiorów, ze względu na to, że np. południowe gwiazdozbiory okołobiegunowe będą zawsze pod horyzontem dla obserwatora z półkuli północnej w umiarkowanych szerokościach geograficznych.
Ludzie od dawna grupowali gwiazdy w konstelacje, układy przypominające im postacie lub zwierzęta, a potem tworzyli opowieści o nich, które były przekazywane z pokolenia na pokolenie. Na niebie znajduje się 88 gwiazdozbiorów, w tym 12 z zodiakalnych. Konstelacje zodiakalne to także podstawowy składnik astrologii, tzn. przekonania, że gwiazdy i planety oddziaływają na los ludzi. Mieszkańcy półkuli północnej nie są w stanie zobaczyć wszystkich gwiazdozbiorów, ze względu na to, że np. południowe gwiazdozbiory okołobiegunowe będą zawsze pod horyzontem dla obserwatora z półkuli północnej w umiarkowanych szerokościach geograficznych. Jednak przemieszczając się w różne miejsca Ziemi będziemy w stanie dostrzec wszystkie konstelacje.
..:: Wielki Wóz ::..
Obserwacje najlepiej zacząć od akomodacji oczu do ciemności, nie zapominajmy o używaniu czerwonego światła. Dla ludzi na półkuli północnej najlepszym drogowskazem jest chyba Wielki Wóz, część gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy (Ursa Major). Należy odnaleźć tylne koła wozu i w wyobraźni poprowadzić prostą przez nie, a w odległości 5 odstępów między nimi odnajdziemy Gwiazdę Polarną, czyli gwiazdę leżącą najbliżej północnego bieguna nieba.

Najlepiej jest tworzyć własne mini konstelacje, układy, dzięki którym będziemy z czasem łatwiej odnajdywać gwiazdozbiory na niebie. Można obserwować niebo, Drogę Mleczną tylko za pomocą lornetki. Żeby sobie pomóc w tym zadaniu tworzymy właśnie takie mini konstelacje rzędu 2 stopni. Wracając do Wielkiego Wozu, można dzięki niemu odnaleźć także Arktura, najjaśniejszą gwiazdę gwiazdozbioru Wolarza, przedłużając łuk, jaki tworzą 3 gwiazdy w jego dyszlu, a idąc dalej napotkamy Spikę w gwiazdozbiorze Panny. Najlepiej jest jednak samemu tworzyć układy, dzięki którym będziemy odnajdować wybrane obiekty.
..:: Orion ::..
Podczas zimy, na południowej półkuli nieba widać konstelacje Oriona. Jest ona chyba najlepiej widoczna po tej stronie nieba. Jeżeli mamy mapkę nieba to nie ma problemu ż odnalezieniem gwiazdozbiorów Lwa, Bliźniąt czy Małego lub Wielkiego Psa. Ja robię to w taki otóż sposób, że najpierw patrzę na mapkę nieba, i odnoszę się właśnie do Oriona. Bardzo wyraźnie widać jego pas, oraz powyżej 3 gwiazdy tworzące jego barki i głowę w tym bardzo jasna (0,3
m-1,2
m) Betelgeuse. Na lewo do góry znajdziemy Bliźnięta o kształcie przypominającym pokrzywiony prostokąt, wraz z najjaśniejszymi gwiazdami Polluks oraz Kastor. Idąc dalej na lewo znajdziemy Wielkiego Psa, a troszeczkę wcześniej Małego. Wielki Pies jest szczególnie łatwy do zobaczenia, ponieważ w jego "głowie" znajduje się Syriusz, najjaśniejsza gwiazda całego nieba. Małego Psa trochę trudniej zobaczyć, ma ona tylko dwie gwiazdy i to 5 wielkości gwiazdowej. Dalej na lewo pojawi się nam gwiazdozbiór Lwa, i również jasna gwiazda Regulus.
..:: Trójkąt Letni ::..
W czasie krótkich, letnich nocy, możemy ujrzeć formacje trzech jasnych gwiazd, zwanych Trójkątem Letnim. W skład tego charakterystycznego układu wchodzą takie gwiazdy jak: Deneb - najjaśniejsza gwiazda konstelacji Łabędzia, Wega - najjaśniejsza gwiazda konstelacji Lutni i Altair - najjaśniejsza gwiazda konstelacji Orła.
..:: Pięciokąt Zimowy ::..
Podczas długich, zimowych nocy możemy obserwować bardzo charakterystyczną formacje pięciu jasnych gwiazd, tworzących Pięciokąt Zimowy. W skład tego układu gwiazd wchodzą następujące gwiazdy: Kapella - najjaśniejsza gwiazda konstelacji Woźnicy, Aldebaran - najjaśniejsza gwiazda konstelacji Byka, Rigel - druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Oriona, Syriusz - najjaśniejsza gwiazda całego nieba i Procjon - najjaśniejsza gwiazda gwiazdozbioru Małego Psa.
Gwiazdeczka
14.08.2009, 15:53