Podróż dookoła czarnej dziury - Epsilon Aurigae
13 Lut 2010r. w
Obserwacje napisał/a
Joanna Białek
Czy jesteście gotowi na podróż wokół czarnej dziury właśnie teraz, kiedy na wczesnym wieczornym niebie nie pojawia się Księżyc? Nie jest to łatwa obserwacja, ale nie wymaga za to wysoko wyspecjalizowanego sprzętu i nie jest trudno ją odnaleźć. Potraficie zidentyfikować Kapellę? No, to ruszamy!
Czy jesteście gotowi na podróż wokół czarnej dziury właśnie teraz, kiedy na wczesnym wieczornym niebie nie pojawia się Księżyc? Nie jest to łatwa obserwacja, ale nie wymaga za to wysoko wyspecjalizowanego sprzętu i nie jest trudno ją odnaleźć. Potraficie zidentyfikować Kapellę? No, to ruszamy!
Mapka poniżej ułatwi Wam odnalezienie systemu Epsilon Aurigae i bez żadnych większych problemów będziecie w stanie znaleźć szóstą co do jasności gwiazdę nieba - biało-żółtą Kapellę. Alpa Aurigae jest bardzo interesującą gwiazdą podwójną spektroskopowo, jednakże nie jest ona celem naszej podróży. Jeśli wasze niebo jest umiarkowanie ciemne, spójrzcie klika szerokości palców na południe na bardziej przyciemnioną Epsilon (w dół i na prawo od Kapelli). Epsilon Aurigae jest gwiazdą podwójną zaćmieniową o bardzo długim okresie 27.1 lat. Podczas gdy jasność obserwowana systemu spada do +3,8
m, jej ciemnym towarzyszem jest czarna dziura o masie 10-12 mas Słońca. Według badań Wilsona i Camerona pierścień ciemnego pyłu otaczający czarną dziurę i powoduje spadek jasności. Jasność gwiazdy spada właśnie teraz!
Mapka ułatwiająca odszukanie Epsilon Aurigae
Według wydania #192 AAVSO Special Notice przygotowanego przez Aarona Price'a: "Jasność Epsilon Aurigae znowu się obniży począwszy od pierwszego obserwowanego zaćmienia w latach 1982-84. Według skali wizualnej i fotometrycznej jej jasność jest obliczana na 3,7-3,8
m. Punkt kulminacyjny obliczany był na styczeń 2010 roku, ale analiza danych do określenia konkretnej daty zajmie trochę czasu. Zaćmienie potrwa około 15 miesięcy, ale system pozostanie aktywny w tym okresie czasu. Wykrywane są również małe wahania amplitudy, które nie są powiązane z samym zaćmieniem. Jednakże nadal prowadzone są dyskusje na temat ich pochodzenia. Amplituda tych wahań jest ledwie zauważalna fizycznie dla przeciętnego obserwatora. Dlatego może to być miłym wyzwaniem dla sprawdzenia możliwości własnego oka. Właśnie teraz Epsilon Aurigae jest dobrze umiejscowiona do celów obserwacyjnych wysoko na niebie tuż po zmierzchu.
Poza wahaniami amplitudy, przy kilku poprzednich zaćmieniach zaobserwowano również półzaćmienia obliczane na 0,5-0,6
m. Jeśli zostanie to w 100% potwierdzone, pomoże to nam w znacznym stopniu zrozumieć strukturę materiału pierścienia zaćmieniowego. Problem jedynie tkwi w tym, że będzie to możliwe w lecie przyszłego roku, kiedy Epsilon Aurigae będzie blisko koniunkcji ze Słońcem. Dlatego też bardzo ważne będą obserwacje wczesnym rankiem w drugiej połowie pory roku. To dobry pomysł, że by zacząć obserwacje zaćmienia już teraz."
Jak to będzie wyglądało? To ledwie dostrzegalna zmiana w jasności, ale obserwatorzy interesujący się np. fotoelektrycznymi fotometrami mogą wykorzystać ten projekt jako punkt wyjściowy swoich obserwacji. Grupa badaczy pracuje nad serią przewodników na stronie
www.citizensky.org. Można tam również znaleźć ogólne informacje dotyczące akcji Epsilon Aurigae oraz wiele dyskusji jej poświęconych na forum. Informacje dostępne są również na stronie AAVSO (American Association of Variable Star Observers - organizacja zrzeszająca obserwatorów gwiazd zmiennych z całego świata) pod linkiem:
podziel się swoją obserwacją.
[Przypis redakcji]: w świetle najnowszych badań wykluczono istnienie w tym układzie czarnej dziury na rzecz dysku pyłowego powodującego spadki jasności.
Twoje Imię
28.03.2024, 17:32