Orion w nowym świetle
15 Lut 2010r. w
Astronomia napisał/a
Anna Lenartowska
Teleskop VISTA zdemaskował harce młodych gwiazd.
Mgławica Oriona ujawnia dotąd głęboko skrywane sekrety dzięki zdjęciu z najnowszego teleskopu brytyjskiego projektu, którego ogromne pole widzenia ukazuje ją w pełnej krasie, a zastosowanie podczerwieni pozwala na zajrzenie w regiony wcześniej niedostępne i obserwowanie ciekawego zachowania młodych gwiazd.
Teleskop VISTA (ang. Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy) jest najnowszym nabytkiem chilijskiego obserwatorium Paranal, należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego. Ten największy na świecie teleskop badawczy wykorzystuje podczerwień w tworzeniu mapy nieba, a jego 4,1- metrowe lustro, szerokie pole widzenia i czułe detektory czynią go absolutnie wyjątkowym.
Mgławica Oriona stanowi ogromy gwiezdny żłobek położony w odległości 1350 lat świetlnych od Ziemi. Mimo iż jest ona zjawiskowa, nawet oglądana przez zwykły teleskop w zakresie promieniowania widzialnego, pozwala ujrzeć tylko niewielki fragment obłoku gazu w którym formują się gwiazdy. Wejrzenie w ich głębie jest możliwe jedynie przy użyciu teleskopu wyposażonego w detektory czułe na większe długości fal. VISTA uwiecznił Mgławicę Oriona przy częstotliwości dwa razy większej niż możliwości ludzkiego oka i w rozdzielczości setek milionów pikseli. Ta zdolność, być może, doprowadzi do lepszego zrozumienia rozwoju wszechświata i procesu powstawania galaktyk oraz gwiazd.
Zdjęcie Mgławicy Oriona (M42), położonego około 1350 lat świetlnych od ziemi, zrobione za pomocą teleskopu VISTA z obserwatorium Paranal w Chile.
W centralnym punkcie zdjęcia widoczny jest, znany już naukowcom, "nietoperzo-podobny" obraz mgławicy z jej fascynującą otoczką. Znajdujące się w nim cztery jasne gwiazdy tworzą Trapez, grupę gorących, młodych gwiazd emitujących silne promieniowanie ultrafioletowe, które oczyszcza okolicę i powoduje jarzenie się gazu. Dodatkowo zastosowanie funkcji podczerwieni ujawnia mnogość młodych gwiazd w środkowym obszarze mgławicy.
W obszarze powyżej centrum pojawiają się intrygujące, czerwone elementy, widoczne jedynie w podczerwieni. Większość z nich stanowią bardzo młode, nadal rozwijające się, gwiazdy, które na zdjęciu widoczne są poprzez chmury pyłu. Czerwony kolor oznacza miejsca, w których strumienie gazu kolidują ze sobą powodując emisję wzbudzonych molekuł i atomów. Poniżej mgławicy znajdują się blado czerwone punkty, co sugeruje formowanie się gwiazd również w tym obszarze, jednak o mniejszym nasileniu. Stanowią one interesujące zjawisko dla naukowców badających tematykę narodzin i młodości gwiazd.
To panoramiczne zdjęcie pokazuje związek pomiędzy młodymi gwiazdami, a gazami i pyłem z którego się one rodzą, jak również umożliwia znalezienie nawet najniklejszych gwiazd. Udowadnia ono także niezwykłe możliwości teleskopu VISTA w szybkim i dogłębnym uwiecznianiu ogromnych obszarów nieba. Po imponującym debiucie, naukowcy oczekują teraz sporej dawki wiedzy naukowej ze strony tego nietuzinkowego urządzenia.
jurex
13.03.2012, 15:34