Odkrywając przeszłość Marsa
27 Lut 2010r. w
Astronomia napisał/a
Magdalena Staniszewska
Zdjęcia wykonane przez sondę Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) w kraterze Gale, który ma 152 kilometry szerokości, dostarczają szczegółowych informacji na temat zmian środowiskowych, jakie zaszły na Czerwonej Planecie.
Zdjęcia wykonane przez sondę Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) w kraterze Gale, który ma 152 kilometry szerokości, dostarczają szczegółowych informacji na temat zmian środowiskowych, jakie zaszły na Czerwonej Planecie.
Każda warstwa skał na planecie odzwierciedla lokalne warunki w czasie, gdy dana warstwa osadzała się. Setki takich warstw w wysokim na cztery kilometry centralnym wzniesieniu w kraterze Gale umożliwiają odkrycie zmian środowiskowych, które zaszły w tym regionie na przestrzeni miliardów lat.
Zdjęcie pokazuje przekrój przez warstwy kopca w kraterze Gale. Na zdjęciu widać dolną część kopca - dno krateru znajduje się w lewym dolnym rogu. W dolnych warstwach kopca wykryto glinę i siarczany, co wskazuje na występującą w tym czasie dużą wilgotność. Wyższe warstwy zawierają siarczany oraz ewentualnie niewielkie ilości gliny, tak jak warstwy powstałe w okresie, gdy woda odparowywała, a Mars wysychał.
Naukowcy analizując te warstwy otrzymali informacje na temat zmian środowiskowych planety. Twierdzą także, że w niższych warstwach centralnego kopca krateru Gale wykryto glinę, której powstanie jest możliwe w wilgotnych warunkach. W warstwach znajdujących się wyżej, poza gliną wykryto siarczany, które często osadzają się, gdy woda, w której się rozpuściły, odparowuje. W kolejnych, młodszych, warstwach można zaobserwować coraz mniejszą ilość gliny, natomiast w najwyższych warstwach, które charakteryzują się regularną powierzchnią, nie ma już widocznych śladów po jakichkolwiek minerałach uwodnionych.
Warstwy skał w górnej części kopca charakteryzują się regularnością, w przeciwieństwie do dolnej części. Mimo że w dolnych warstwach wykryto siarczany i glinę, minerałów tych nie znaleziono w górnych partiach.
Skały składające się z takich elementów, jak te tworzące kopiec w kraterze Gale, zostały odkryte także w innych miejscach na Marsie, ale tylko tu znaleziono kolejno następujące po sobie warstwy, które w tak wyraźny sposób pokazują zmiany, jakie zaszły na planecie. Na podstawie analizy tych warstw można sądzić, że warunki sprzyjające powstawaniu gliny ustąpiły warunkom sprzyjającym powstawaniu siarczanów, a w wyniku kolejnych zmian środowiskowych rozpoczęło się wysychanie Marsa.
Zdjęcie pokazuje obszar o szerokości ok. 950 metrów. Dolne warstwy kopca są zróżnicowane pod względem grubości i odcienia. Obserwacje za pomocą CRISM pozwalają stwierdzić obecność siarczanów i gipsu.
Badania te przeprowadzono dzięki zaangażowaniu trzech różnych urządzeń MRO. Przy użyciu HiRISE (The High Resolution Imaging Science Experiment) zrobiono zdjęcia stereo krateru, które zostały wykorzystane przez amerykańską agencję naukowo-badawczą U.S. Geological Survey do stworzenia trójwymiarowych modeli, dzięki którym można było zauważyć nawet jednometrowe różnice w wysokości. Obserwacje za pomocą spektrometru CRISM (The Compact Reconnaissance Imaging Spectrometer for Mars) pozwoliły zdobyć informacje na temat składu chemicznego minerałów odkrytych w kraterze. Z kolei na podstawie zdjęć wykonanych przy użyciu CTX (The Context Camera) naukowcy dokonali analizy wspomnianych warstw, porównując je do cech geologicznych okolicy.
Krater Gale jest jednym z czterech miejsc, spośród których zostanie wybrany punkt lądowania dla pojazdu Mars Science Laboratory, Curiosity, który ma zostać wystrzelony w roku 2011. We wszystkich czterech miejscach wykryto ślady wody, a na podstawie nowego raportu widać wyraźnie, jak ważne jest, by jeszcze przed rozpoczęciem misji przeanalizować potencjalne punkty lądowania pod względem możliwości zdobycia przydatnych informacji.
Twoje Imię
20.03.2023, 13:29